Kresa Monika. Filmowa stylizacja gwarowa: na przykładzie lwowskiego bałaku w polskich filmach fabularnych (1936-2012)

Monografia. — Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2019. — 484 s. — ISBN 978-83-65667-97-7.Celem monografii prezentacja badań nad filmową stylizacją gwarową, które doprowadzić miały: po pierwsze, do umiejscowienia jej w interdyscyplinarnej przestrzeni badawczej; po drugie, do ustalenia zakresu definicyjnego tego zjawiska; po trzecie, wypracowania uniwersalnego modelu jego analizy, który będzie można zastosować w badaniach nad szeroko rozumianą filmową stylizacją językową (bez względu na jej podstawę stylizacyjną), po czwarte wreszcie — do wykorzystania tego modelu w badaniach nad konkretnym materiałem.
Trzem pierwszym celom podporządkowane zostały dwa rozdziały teoretyczne, w których zaprezentowałam stan badań nad medialną odmianą filmową polszczyzny oraz propozycje terminologiczno-metodologiczne dotyczące filmowej stylizacji gwarowej.
Rozdziały III-VIII są opisem wyników analizy filmowego bałaku. Scharakteryzowałam w nich materiał, zaprezentowałam podstawę stylizacyjną, a następnie przedstawiłam wyniki badań nad wybranymi filmami i serialami. Zagadnienia związane z genezą filmów i dziejami ich twórców zdecydowałam się umieścić w rozdziałach dotyczących konkretnych dzieł. Zakładam bowiem, że każdy z rozdziałów stanowić może samodzielne miniopracowanie zagadnień związanych z językiem bohaterów danego filmu. Z tego też powodu w poszczególnych rozdziałach uszczegóławiam kwestie związane z wybranymi (najbardziej reprezentatywnymi dla danych filmów) cechami, omówionymi częściowo w rozdziale IV. Jedynie taka prezentacja materiału pozwoliła na dotarcie do źródeł ich obecności w analizowanych tekstach. Rozdział IX stanowi próbę analizy ostatniego etapu procesu filmowej stylizacji gwarowej, jaką jest jego percepcja i ocena przez widzów. Integralnym elementem książki jest aneks, w którym umieszczono tabelę z wykładnikami gramatycznymi i ich frekwencją w poszczególnych filmach oraz słownik cech leksykalno-frazeologicznych.
Celem badań był zatem szczegółowy opis procesu filmowej stylizacji gwarowej na lwowski bałak, zastosowanej w zróżnicowanych gatunkowo filmach i serialach realizowanych przez różnych twórców w różnych okresach rozwoju polskiej kinematografii.